Πετρέλαιο, δικαιώματα εκμετάλλευσης, πολιτική και φτώχεια

 

Μπαζιλικάτα : Απεριόριστος ο πλούτος για πολιτικούς και πολυεθνικές

Η εξόρυξη πετρελαίου στην Μπαζιλικάτα στάθηκε κυριολεκτικά «μάνα εξ’ουρανού». Αλλά όχι για όλους… Ολοι γνωρίζουμε ότι τα τεράστια οφέλη από το πετρέλαιο, πλούτος και νομισματική ρευστότητα, αφορούν 4 ή 5 άτομα ανά χώρα. Οφέλη για 4 ή 5 άτομα ανά χώρα που αντιστοιχούν σε αρρώστια, καρκίνους, ρύπανση, φτώχεια, διαφθορά, ανεργία, υποτίμηση περιουσιακών στοιχείων, απώλεια παραγωγικότητας, μετανάστευση και οργή για τους υπόλοιπους. Αυτή είναι η πραγματικότητα και οι πολιτικοί που την αρνούνται είναι οι συνένοχοι και οι διεφθαρμένοι αυτού του συστήματος που δημιουργήθηκε από τις πολυεθνικές του πετρελαίου με αποκλειστικό σκοπό την κερδοσκοπία.

Το πετρέλαιο δεν έφερε δουλειές. Μηχανικοί, διευθυντικά στελέχη και ειδικοί των εταιρειών εξόρυξης ήταν ήδη προσωπικό τους. Χρησιμοποιήθηκε μόνο λίγο απλό εργατικό προσωπικό, όλο καθορισμένο με ρουσφέτι από τους δήμαρχους της περιοχής των εξορύξεων, το οποίο έμεινε γρήγορα χωρίς δουλειά μόλις τελείωσαν τα έργα της προετοιμασίας των εξορύξεων.

Τα δικαιώματα εκμετάλλευσης είναι τα χαμηλότερα στο κόσμο: το 7% μισού διεσεκατομμυρίου τον χρόνο. Το κόλπο είναι στις συμβάσεις: για όλο το διάστημα που η παραγωγή θα είναι μικρότερη των 100 χιλιάδων βαρελιών την ημέρα, το ΕΝΙ – Εθνικός Οργανισμός Υδρογονανθράκων - δεν θα πληρώνει περισσότερο από το 7%. Ολοι οι κάτοικοι των ενδιαφερόμενων περιοχών αναρωτιούνται: Πόσο είναι το κέρδος αυτών των ανθρώπων; Που πάνε αυτά τα χρήματα; Δεν είναι πάντως αυτοί στους οποίους έμειναν και μένουν μόνο η δυσωδία και οι υποτιμημένες περιουσίες δίχως να υπολογίζονται αυτά που έχουν ήδη χαθεί: το μεγαλείο του χώρου τους, ο πλούτος της φύσης τους και η κερδοφορία των γεωργικών τους δραστηριοτήτων.

Τρυπάνια, πετρέλαιο και υγεία : η περίπτωση της Μπαζιλικάτα

της Ροζάννα Σουότσι, ιατρού, ακτιβίστριας κινήματος κατά των εξορύξεων «No-Triv»

Στις γεωτρήσεις για την έρευνα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων χρησιμοποιούνται επικίνδυνα στοιχεία όπως ραδιενεργά υλικά και ενδοκρινικοί διαταράκτες. 30 χρόνια μετά την έναρξη των εξορύξεων στην Μπαζιλικάτα, η περιοχή παραμένει η πιο πτωχή του ιταλικού Νότου και σίγουρα από τις πλέον άρρωστες.

Είναι αδύνατο να μιλήσουμε για τις επιπτώσεις της εξόρυξης πετρελαίου στην υγεία δίχως την ανάλυση ορισμένων τεχνικών στοιχείων που συνδέονται με αυτή, ή την αναφορά στην εμβληματική περίπτωση της Μπαζιλικάτα. Τόσο οι γεωτρήσεις έρευνας όσο και εκείνες για την εξόρυξη του πετρελαίου δεν λαμβάνουν ποτέ υπόψη τις επιπτώσεις στην υγεία του απεμπλουτισμένου ουράνιου – πατέντα Halliburton 1984 και 2011 - και ενός μίγματος άλλων ραδιενεργών υλικών και βαρέων μετάλλων που συνθέτουν την κεφαλή των γεωτρύπανων, ή της χρήσης των χημικών που χρησιμοποιούνται για την διευκόλυνση της διείσδυσης των τρυπανιών στο υπέδαφος – περίπου 700 σύμφωνα με τους Σούζαν και Νάγκελ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μινεζότα.

Όλα αυτά τα στοιχεία συμβάλλουν στην σημαντική αύξηση των εμφανίσεων ενδοκρινικών διαταραχών τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες. Ειδικότερα, συμβάλλουν στην αύξηση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του μαστού στις γυναίκες και καρκίνου του προστάτη στους άνδρες. Ακόμη και τα απόβλητα από την επεξεργασία πετρελαίου - τα επιλεγόμενα «ρευστά γεωτρήσεων» - μολύνοντας το νερό και το έδαφος συμβάλλουν στην αλλοίωση της τροφικής αλυσίδας και προκαλούν σοβαρές βλάβες στην υγεία. Στα παραπάνω πρέπει να συνυπολογιστούν οι καταστροφικές επιπτώσεις του σολφορικού οξέως - υδρόθειου – το οποίο είναι ιδιαίτερα επιβλαβές ακόμη και σε μικρές δόσεις και συνιστά το κύριο προϊόν των πετρελαιεξορυκτικών εργασιών στην Μπαζιλικάτα. Το πετρέλαιο της περιοχής έχει υψηλή περιεκτικότητα σε θείο και, ως εκ τούτου, είναι περισσότερο ιξώδες, πιο διαβρωτικό και χαμηλής ποιότητας. Για την επεξεργασία του απαιτούνται πολύ μεγαλύτερες ποσότητες νερού και υψηλότερες θερμοκρασίες από την συνήθη πρακτική με ταυτόχρονη απελευθέρωση πολύ τοξικών και καρκινογόνων ουσιών, όπως το κοβάλτιο και το μολυβδαίνιο. Μέσω της φλόγας της καύσης, τέλος, διασπείρονται στο περιβάλλον άλλες 60 καρκινογόνες ουσίες μεταξύ των οποίων βενζόλιο, φορμαλδεΰδη, πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες και ακεταλδεύδη.

Η σκοτεινή πλευρά του μαύρου χρυσού

Από: «Το πετρέλαιο είναι ραδιενεργό;», Σκέψεις του Αντρέα Σπάρτακο με αφορμή την υπόθεση της Μπαζιλικάτα, Basilicata24, 2013

«Στην Μπαζιλικάτα», δήλωνε το 2007 ο φυσικός Νικόλα Λιμάρντο, «οι περιβαλλοντικές μετρήσεις κατέγραψαν υψηλές συγκεντρώσεις καίσιου-137 και πολώνιου-210». Η διαδικασία προσδιορισμού ραδιενεργών απόβλητων από ανενεργές πηγές και από εξαερωμένα καύσιμα, του ιταλικού Οργανισμού Προστασίας Περιβάλλοντος και Τεχνικών Υπηρεσιών – ΑΝΠΑ - το 2001, ανέδειξε τέταρτη την περιφέρεια της Μπαζιλικάτα από την άποψη του όγκου των παραγόμενων ραδιενεργών απόβλητων και δεύτερη από την σκοπιά της έντασης της παραγωγής τους.

Το σύστημα πληροφόρησης ραδιενεργών απόβλητων της ΑΝΠΑ σκιαγραφεί μία περιφέρεια όπως εκείνη της Εμίλια-Ρομάνια που, μολονότι διαθέτει ένα ανενεργό εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας και τη σχετική μονάδα αποθήκευσης απόβλητων, παρουσιάζει 4.419 κ.μ. ραδιενεργά απόβλητα ως προς μία δραστηριότητα 69.190 γιγα-μπεκερέλ, ενώ η περιφέρεια της Μπαζιλικάτα, με ένα μόνο εργαστήριο έρευνας και ένα όγκο ραδιενεργών απόβλητων της τάξης των 3.101 κ.μ., παρουσιάζει δραστηριότητα 591.793 γίγα-μπεκερέλ. Με λίγα λόγια, το περιβάλλον της περιφέρειας της Μπαζιλικάτα καταγράφει ραδιενεργό δραστηριότητα 8,5 φορές μεγαλύτερη ως προς εκείνη της περιφέρειας του Βορρά για ένα όγκο ραδιενεργών απόβλητων κατά το ένα τρίτο μικρότερο. Όχι τυχαία, η Μπαζιλικάτα αποτελεί την περιοχή της χερσονήσου που συμβάλλει τα μέγιστα στην εθνική παραγωγή ενέργειας μέσω της εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου και όπου παράγεται ο μεγαλύτερος όγκος αποβλήτων εξόρυξης.

Είναι τεκμηριωμένο πλέον ότι η εξορυκτική βιομηχανία, πετρελαίου και φυσικού αερίου, παράγει ραδιενεργά απόβλητα. Το 2001 η ιταλική Agip ανακοίνωσε την ύπαρξη 7.619 φρεατίων στην ιταλική χερσόνησο – σε 34 χερσαία «οικόπεδα», 38 πλατφόρμες και 53 σταθμούς. Στο κεφάλαιο «δυνητική περιβαλλοντική πίεση» υπογράμμιζε την πιθανή εμφάνιση προβλημάτων τόσο όσο αφορά την διαχείριση των προϊόντων καθαρισμού των εγκαταστάσεων όσο και των υγρών απόβλητων της διαδικασίας. Η έκθεση της Agip καταμετρούσε 18 διυλιστήρια, με τα σοβαρά προβλήματα διαχείρισης των απόβλητων τους, ενώ υπογράμμιζε ότι η όλη διαδικασία εξόρυξης και επεξεργασίας του πετρελαίου και του φυσικού αερίου ενέχει την εν δυνάμει παρουσία ράδιου-226, σταθερού ισότοπου του ράδιου, μετάλλου αλκαλικής γαίας, λευκού χρώματος, υπάρχοντος σε ίχνη στο μετάλλευμα ουρανίου, με χρόνο διάσπασης 1.602 χρόνια σε ένα ισότοπο του μόλυβδου και ένα του πολώνιου.